Eksperci uspokajają. Plastik z recyklingu na polskim rynku jest bezpieczny. Ostatnie badania dotyczą innych krajów

Badanie przeprowadzone przez ekspertów z Uniwersytetu w Goeteborgu wykazało obecność niebezpiecznych toksyn w próbkach plastiku PET pochodzącego z recyklingu. Dla tych krajów, wyniki są niepokojące.

Badanie objęło próbki tworzyw sztucznych z recyklingu pochodzące z 12 krajów z terenów Afryki, Azji i Ameryki Południowej oraz z Serbii. W zgromadzonych próbkach naukowcy wykryli zarówno dodatki chemiczne wykorzystywane w procesie produkcji, jak i szereg toksycznych dla zdrowia substancji, takich jak pestycydy, leki czy chemikalia przemysłowe.

Eksperci Stowarzyszenia „Polski Recykling” wskazują, że badanie szwedzkich naukowców dotyczyło próbek tworzyw spoza Unii Europejskiej, z krajów takich jak Argentyna, Indie, Malezja, Nigeria, Serbia czy Tajlandia. Państwa te nie posiadają regulacji prawnych i norm na poziomie zbliżonym do unijnego i nie są należycie kontrolowane, a świadomość ekologiczna mieszkańców jest stosunkowo niska. Wobec tego próbki z nich pochodzące nie mogą być porównywane z surowcem wykorzystywanym w naszym kraju.

– Należy stanowczo podkreślić, że wyniki tego badania nie odnoszą się do polskiego rynku – mówi Szymon Dziak-Czekan, prezes Stowarzyszenia Polski Recykling. – Plastik, z którego korzystamy w Polsce jest w pełni bezpieczny dla konsumentów. Zagrożenie toksynami nie występowało i, ze względu na przyjęte środki bezpieczeństwa, nie będzie występować.

Polskie i europejskie przedsiębiorstwa przetwarzania tworzyw sztucznych działają w oparciu o akty Unii Europejskiej, takie jak rozporządzenie o Bezpieczeństwie żywności i bezpiecznych materiałach do kontaktu z żywnością, jasno wskazujące na kryteria, którym podlegają materiały FCM (Food Contact Material), oraz w oparciu o przyjęte dobre praktyki.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydaje opinie o procesach recyklingu w przedsiębiorstwach, na podstawie których otrzymane recyklaty są dopuszczane do wykorzystania w opakowaniach mających kontakt z żywnością.

– Cały proces przetwarzania tworzyw sztucznych jest uregulowany prawnie, zarówno w naszym kraju i na terenie Unii Europejskiej. Polscy producenci muszą przestrzegać wyśrubowanych standardów nakładanych przez Parlament Europejski, a ich procesy poddawane są regularnej kontroli i bazują na recyklatach dopuszczonych do kontaktu z żywnością – podkreśla Szymon Dziak-Czekan.

Jak dodaje, wykorzystywane są również najnowsze, zaawansowane technologicznie rozwiązania do recyklingu, a Polacy mają dużą świadomość ekologiczną. - Wszystko to sprawia, że możemy poszczycić się wysokim bezpieczeństwem opakowań pochodzących z recyklingu – mówi ekspert.

Warto również podkreślić, że tworzywo PET wykorzystywane do europejskiej produkcji opakowań do żywności pochodzi wyłącznie z odpadów pozyskiwanych z systemów kaucyjnych, gdzie surowiec wtórny nie ma żadnej styczności z odpadami komunalnymi w całym procesie przetwarzania.

W związku z tym, że system kaucyjny w Polsce jeszcze nie funkcjonuje, dziś te tworzywa częściowo są importowane z innych krajów europejskich. Pozostałe surowce, pochodzące z recyklingu odpadów zbieranych selektywnie, jak ma to miejsce w Polsce, wykorzystywane są do produkcji materiałów użytku codziennego.

Nie są natomiast dopuszczane do produkcji opakowań do żywności czy wyrobów medycznych. Nie istnieje zatem ryzyko, że opakowanie zakupionej przez nas żywności lub innego wrażliwego produktu będzie w jakikolwiek sposób zanieczyszczone.

Polacy już dziś mają wysoką świadomość ekologiczną, umieją i chcą segregować odpady. Jednocześnie zakłady przetwarzania surowców mają możliwości produkcji wysokiej jakości bezpiecznych recyklatów. Przedstawiciele branży recyklingu wskazują, że sytuacja poprawi się jeszcze, gdy w życie wejdzie system kaucyjny wraz z przepisami o Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP).

Warto zwrócić uwagę chociażby na fakt, że recyklat wykorzystywany do produkcji butelek PET jest dzisiaj częściowo importowany zza granicy, podczas gdy w Polsce w dalszym ciągu powstaje zbyt wiele odpadów z tworzyw sztucznych.

Wraz z wejściem w życie ustawy o systemie kaucyjnym możliwe stanie się powszechniejsze wytwarzanie surowca spełniającego normy z odpadów pozyskiwanych w naszym kraju, co zmniejszy koszty produkcji. Jednocześnie przepisy o Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta zagwarantują dotrzymanie poziomów zbiórki i wykorzystania surowca z recyklingu w opakowaniach do żywności, przybliżając nas do zamknięcia obiegu i zmniejszając ilość obecnego w środowisku plastiku.

- Pomimo negatywnych wiadomości napływających ze świata Polscy konsumenci nie mają powodów do obaw. Co więcej, wprowadzenie niezbędnych zmian legislacyjnych pozwoli na zapewnienie jeszcze wyższego poziomu bezpieczeństwa i dostępu do wysokiej jakości surowca produkowanego lokalnie, w warunkach najwyższych standardów europejskich – uspokaja ekspert.